Özel Eğitim Nedir?
Özel eğitime ihtiyaç duyan bireylerin ihtiyaçlarını karşılamak için bu alanda eğitim almış uzmanlar tarafından verilen eğitime özel eğitim denir.
Özel eğitim nedir sorusunun cevabı, bireyin yaşıtlarına göre önemli farklılıklar oluşturduğunda, gelişimsel yaşların uzman denetiminde yapılan değerlendirmeleri sonucunda, bireye önerilen eğitim programına verilen genel isimdir.
Özel eğitim programlarının uygulandığı kurumlara Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi denir.
Tuzla Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Nedir?
Tuzla Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Rehberlik Araştırma Merkezleri (RAM) tarafından eğitsel tanılama ve değerlendirmesi yapılıp özel eğitime ihtiyacı olan bireylere destekleyici eğitim hizmetleri sunan ve desteğe ihtiyacı olduğu belirlenen özel eğitim kurumudur.
Tuzla Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezinde Verilen Eğitimler
Tuzla Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi'nde, özel eğitime ihtiyaç duyan bireylerin gelişim özellikleri, performansları ve eğitim ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan Bireyselleştirilmiş Eğitim Programları (BEP) doğrultusunda bireysel, bireysel ve grup ya da grup eğitimleri verilmektedir. Özel gereksinimli bireylere yönelik bireysel eğitim planlarında yer alan hedeflere uygun olarak özel yöntem ve araçlar kullanılarak gerçekleştirilir. Özel eğitime ihtiyacı olan bireyler için fizik tedavi, konuşma ve dil terapisi veya ergoterapi hizmetleri de verilmektedir. Grup dersleri için, birey grupları; teşhis, yaş, eğitim performansı ve öncelikli eğitim ihtiyacı gibi durumlar dikkate alınarak oluşturulur. BEP'deki hedeflere uygun olarak grup çalışmaları da sunulmaktadır. Ayrıca ailelere, çocuklarının eğitimine aktif olarak katılabilmeleri için aile eğitimi ve danışmanlık hizmetleri verilmektedir.
Tuzla Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezinde Kimler Eğitim Alabilir?
Tuzla Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi'nde aşağıdaki tanı gruplarına eğitim verilmektedir:
• Zihinsel Yetersizlik
• İşitme Yetersizliği
• Bedensel Yetersizlik
• Görme Yetersizliği
• Otizm ve Spektrum Bozukluğu/Yaygın Gelişimsel Bozukluk
• Öğrenme Güçlüğü (Disleksi, Diskalkuli)
• Dil Konuşma Güçlüğü
• Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
• Down Sendromu
• Serebral Palsi
• Duygu ve Davranış Bozuklukları
• Özel Yetenek
Tuzla Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezine Gitmenin Yararları
Tipik gelişim gösteren bireyler birçok beceri ve davranışı çoğunlukla gözlem yoluyla öğrenebilirken, özel eğitime ihtiyaç duyan bireylerin bu davranış ve becerileri öğrenirken daha yoğun desteğe ihtiyaçları vardır. Örneğin, tam kaynaştırma raporu ile akranlarıyla aynı ortamda eğitimlerine devam eden özel gereksinimli öğrenciler, o ortamdaki akranlarının gelişimlerini takip etmekte zorlanabilirler. Yukarıda belirtilen durumlarda, bu kişilere Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi'nde gelişim özelliklerine ve eğitim performanslarına uygun özel yöntem ve araçlar kullanılarak özel eğitim destek hizmetleri verilmektedir. Kişinin yeterliliğine ve öğrenme hızına uygun bir eğitim alması, eksik olduğu alanlarda daha da ilerlemesine ve bu sayede özgüven, cesaret, başarı duygusu gibi toplumsal değerlerin gelişmesine olanak sağlar.
Tuzla Özel Eğitim Alma Koşulları Nelerdir? Hangi Öğrenciler Özel Eğitim Alabilir?
Eğitime başlamadan önce detaylı bir değerlendirme ile bireyin durumu kontrol edilir. Daha sonra Sağlık Kurulu'ndan yaşıtlarından farklı olduğu bildirilen bir belge alınmalıdır. Sağlık Kurulu raporunun özeti budur. Milli Eğitim Bakanlığı denetiminde faaliyet gösteren kurumların uymaları gereken kurallar vardır.
Özel Eğitim Kimleri Kapsar?
Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği'nde özel eğitime ihtiyaç duyan birey, "kişisel özellikleri, gelişimsel ve eğitimsel özellikleri bakımından yaşıtlarından önemli ölçüde farklılaşan kişi" olarak tanımlanmaktadır. Ülkemizde özel eğitime ihtiyaç duyan bireyler şu şekilde sınıflandırılmaktadır:
• Zihinsel Yetersizlik (hafif, orta, ağır, çok ağır)
• İşitme Yetersizliği
• Görme Yetersizliği
• Bedensel Yetersizlik
• Otizm Spektrum Bozukluğu
• Dil ve Konuşma Güçlüğü
• Özel Öğrenme Güçlüğü
• Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
• Özel Yetenek
• Süreğen Hastalık
• Çoklu Yetersizlik
Özel Eğitim Raporu Nereden, Nasıl Alınmalı?
Çocuk başına sağlık eğitimi giderleri, sağlık güvencesi olup olmadığına bakılmaksızın özel eğitim kurumlarına aylık olarak ödenir. Ancak bu ücretsiz özel eğitimi alabilmenin şartı, kişinin sağlık raporunun bulunmasıdır. Raporlar genellikle bir yıllık olarak yapılır. Bir yılın sonunda kişi Sağlık Kurulu tarafından yeniden değerlendirilir, gerekirse sağlık raporu yenilenir ve böylece eğitim almaya devam eder.
Sağlık raporu olan bir kişinin tıbbi teşhisi vardır, ancak diğer gereksinimler için Rehberlik Araştırma Merkezlerinden eğitsel rapor alması gerekir. Rapor bir yıllıktır ve raporun alınma süreci yayım araştırma merkezleri için aynıdır.
Çocuğa özel eğitim verdikten sonra ailelerin aklına gelen ilk soru “Özel Eğitim Raporu ileride çocuğu ya da bireyi mi etkileyecek bir belge mi?” Karar verirken dikkat edilmesi gereken şey, o anda hangi durumun çocuğa fayda sağlayacağıdır. Gelecekte belgenin birey üzerindeki etkisinden daha önemli olan, bireyin kendi ihtiyaçlarını karşılayacak eğitime sahip olmasıdır. Bu nedenle o an için bireyin eğitimine odaklanmak önceliklidir, geleceğine değil.
Özel Eğitimin Temel Amaçları Nelerdir?
Türk Milli Eğitimin temel ilkelerine göre özel eğitime ihtiyacı olan kişiler;
1. Toplum içindeki rollerini gerçekleştiren, başkaları ile iyi ilişkiler kuran, iş birliği içinde çalışabilen, çevresine uyum sağlayabilen, üretici ve mutlu bir vatandaş olarak yetişmelerini,
2. Kendi kendilerine yeterli bir duruma gelmeleri için temel yaşam becerilerini geliştirmelerini
3. Uygun eğitim programları ile özel yöntem, personel ve araç-gereç kullanarak; ilgileri, ihtiyaçları, yetenekleri ve yeterlilikleri doğrultusunda üst öğrenime, iş ve meslek alanlarına ve hayata hazırlanmalarını amaçlar.
Tuzla Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezlerinin Aile ve Çocuğa Yönelik Hedefleri ve Amaçları Nelerdir?
Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi'nde özel eğitime ihtiyacı olan bir çocuğa verilen hizmetlerle bu çocukların:
• Hayata hazırlanması,
• Toplum içindeki rollerini gerçekleştiren,
• Başkaları ile iyi ilişkiler kurabilen,
• İş birliği içinde çalışabilen ve çevresine uyum sağlayabilen üretken bireyler olarak yetişmeleri,
• Dil ve konuşma güçlüğü ile zihinsel, fiziksel, duyusal, sosyal, duygusal ve davranış problemleri olan engelli bireylerin engellilik hâlinin ortadan kaldırılması ya da etkilerinin en az seviyeye indirilerek yeteneklerinin en üst seviyeye çıkarılması ve topluma uyumlarının sağlanması,
• Temel öz bakım becerilerinin ve bağımsız yaşam becerilerinin geliştirilmesi amaçlanır.
Tuzla Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi'nin aileye yönelik amacı, ailenin çocuğunu kabul etmesine yardımcı olmak, çocuklarının eğitimine aktif olarak katılmak veya davranış sorunları hakkında bilgi vererek yardımcı olmayı sağlamaktır.
